83

भारतीय व्यवसायाचा इतिहासावर आधारित प्रश्नमंजुषा

२८ डिसेंबर हा भारताच्या दोन महान व्यावसायिक व्यक्तिमत्त्वांचा, रतन टाटा आणि धीरूभाई अंबानी यांचा वाढदिवस आहे, ज्यांचा जन्म गुजरातमधील खंभातच्या आखाताच्या दोन्ही बाजूंना, पाच वर्षांच्या अंतराने झाला. या निमित्ताने, आपण भारतीय व्यवसायाच्या प्रदीर्घ इतिहासाचा आढावा घेऊया. भारतीय उद्योजकतेचा विकास सिंधू-सरस्वती संस्कृतीच्या काळापासून झाला, ब्रिटिश राजवटीत तिला मोठा धक्का बसला आणि आधुनिक युगात ती नवीन स्वरूपात पुन्हा उदयास आली. वसाहतवादी काळासाठी, द्विजेंद्र त्रिपाठी यांचे ‘द ऑक्सफर्ड हिस्ट्री ऑफ इंडियन बिझनेस’ हा एक महत्त्वाचा संदर्भ ग्रंथ आहे. योगायोगाने, २८ डिसेंबर हा भारताचे क्विझ आयकॉन सिद्धार्थ बसू यांचाही वाढदिवस आहे.

ही वास्तू हडप्पाकालीन स्थळांपैकी एक असलेल्या लोथल येथील आहे आणि ती भारताच्या प्राचीन व्यापार संस्कृतीचा एक भक्कम पुरावा आहे. ती काय आहे?

हे दगडी भांडे मुंबईजवळील नाणेघाट खिंडीत आहे. त्याचा उपयोग कशासाठी केला जात असे?

या सुप्रसिद्ध भारतीय ग्रंथाचा शब्दशः अर्थ संपत्ती निर्मितीचे शास्त्र असा आहे. तो कोणता ग्रंथ आहे?

भारतीय कलावस्तूंचा व्यापार प्राचीन जगभरात होत असे. लक्ष्मीची ही २,००० वर्षे जुनी मूर्ती भारतापासून खूप दूर सापडली. ती कुठे सापडली होती?

एक जुनी भारतीय व्यापार प्रणाली आजही सुरू आहे. कर्नाटकातील अय्यावोले आणि अहमदाबादचे महाजन हे या प्रणालीची उदाहरणे होती. ती प्रणाली कोणती आहे?

“एक साधा व्यापारी भारत आणि ब्रिटनचा इतिहास बदलू शकला.” हा उल्लेख कोणत्या घटनेशी संबंधित आहे?

सर दोराबजी टाटा यांनी भारतात पोलाद बनवण्याची योजना असल्याचे ब्रिटिश रेल्वे आयुक्तांना सांगितले, तेव्हा ते काय म्हणाले?

१८६० च्या दशकातील सुरुवातीच्या आणि असंघटित शेअर बाजारात सट्टेबाजीमुळे एक मोठे संकट निर्माण झाले. कोणत्या व्यावसायिक कृतीमुळे हे संकट सुरू झाले?

१८२० आणि १८३० च्या दशकातील सर्वात प्रभावशाली भारतीय व्यापारी कलकत्त्याच्या कोणत्या कुटुंबाचे वंशज होते?

लाला लजपत राय यांनी भारताच्या पहिल्या राष्ट्रवादी बँकेला प्रोत्साहन दिले. तिचे नाव काय होते?

राष्ट्रीय सागरी दिन ५ एप्रिल १९१९ रोजी पहिल्या भारतीय मालकीच्या ‘एसएस लॉयल्टी’ जहाजाच्या सफरीच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो. ते जहाज कोणाच्या मालकीचे होते?

१९५० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात एडनमध्ये धीरूभाई अंबानी यांचा पहिला व्यवसाय कोणता होता?

बाहेर पडा

How did you like this quiz?

Get quiz links

We will send you quiz links at 6 AM on festival days. Nothing else 

Opt In